Otsailaren 11n Emakume eta Nesken Nazioarteko Eguna Zientzian ospatzen da, eta ekimen honekin bat egin nahi izan dugu, #NoMoreMatildas -ekin batera, AZTIko emakume zientzialarien lana nabarmentzeko bideo labur batzuen bidez. Bideo horiek duela bi aste hasi ginen emititzen, eta gure sare sozialetan partekatu ditugu.

Gure erakundearen trakzio-indarrak zientzia, berrikuntza eta teknologia direnez, eta emakumeak gehiengoa direnez (langileriaren % 58a emakumeak ditugu, eta horietatik ehuneko handi bat doktoreak dira), ezin genuen alde batera utzi AZTIko emakumeak gizarte osasungarria, iraunkorra eta zuzena lortzen laguntzen ari direla erakusteko aukera, pertsonen etorkizunerako aldaketa positiboa bultzatuz.

Emakume zientzilariek elikagaien industriaren digitalizazioa, nutrizioa, elikagai berrien garapena, itsas ekosistemen kontserbazioa eta uren analisia bezalako alorretan proiektuak gidatzen dituzte eta ezagutzaren sorkuntzak ekitate eta dibertsitate handiagoa izatea eta, ondorioz, gizartean eragin handiagoa izatea eragiten dute.

Emakumeak eta zientzia: oraindik bidea dago egiteko

Oraindik bide luzea dago egiteko. Ekimenean parte hartu duten aditu askok beren bideoetan aipatzen duten bezala, zientzian gero eta emakume gehiago daude, baina oraindik gorago iritsi behar da eta garrantzi handiagoko karguak lortu, egitura zientifikoetan aldaketa benetan sakona egin ahal izateko.

COVID-19k eragindako osasun-krisiaren ondoriozko azken gertaerek zerbait frogatu: zientzia beharrezkoa izateaz gain, hura gabe ez dago etorkizunik. Eta, jakina, emakumerik gabeko zientziak ez du etorkizunik.

Datu pare bat besterik ez. UNESCOk 2019an argitaratutako “Kodea deszifratuz: emakumeen eta neskatoen hezkuntza zientzietan, teknologian, matematikan eta ingeniaritzan (Stem)” txostenean esaten den bezala, 17 emakumek soilik irabazi dute Fisika, Kimika edo Medikuntzako Nobel Saria Marie Curiek 1903an lortu zuenetik, 572 gizonekin alderatuta, eta gaur egun munduan ikerkuntzan diharduten pertsonen % 28 baino ez dira emakumeak.

Egoerari buelta emateko modu bat erreferenteak ikusaraztea da; izan ere, emakume horiek, beren karrera eta lorpenekin, zientziaren bidetik jarraitzera inspiratuko dituzte neskatilak eta gazteak, zalantza eragin diezaieketen aurreiritzi edo estereotipoei aurre eginez eta ideiak aldatuz.

Etorkizunerako konpromisoa

Etorkizuna erronka handiekin aurkezten zaigu: klima-aldaketa, ekosistemen degradazioa, biztanleriaren handitzea eta, ondorioz, hainbeste jende elikatzeko baliabideen eskasia, gaixotasun berriak, ekoizpen-sistema berriak. Egoera horretan, zientzia, ikerketa eta teknologia funtsezkoak izango dira gizartearen garapenerako, eta garapen hori benetan erabilgarria izan dadin, dibertsoa eta inklusiboa izan beharko du.

AZTIk konpromiso argia du Nazio Batuek ezarritako erronkarekin, hau da, neska eta emakume guztien genero-berdintasuna eta ahalduntzea lortzearekin (5. GIH).

Uste osoa dugu gure taldeen aniztasunak, lidergo inklusiboaren estiloarekin batera, gizarte osasungarri, iraunkor eta zuzena lortzen laguntzen digula. Horregatik, aniztasunaren eta inklusioaren kudeaketa gure DNAren parte da, eta gure berdintasun-politikan jasota dago.

Eskerrak eman nahi dizkiegu Estíbaliz Díaz, Marina Santurtún, Naiara Rodríguez Ezpeleta, Irati Epelde, Idoia Olabarrieta, Itziar Tueros, Dorleta García eta María C. Uyarrari bideo hauek egiten laguntzeagatik. Baina baita mentoretza-programa desberdinetan parte hartzen duten, eskoletan hitzaldiak ematen dituzten edo esparru zientifikoan emakumeen parte-hartzea bultzatzeko gonbita jasotzen duen edozein jardueratan parte hartzen duten beste askori ere.

Eskerrak eman nahi dizkiegu Estíbaliz Díaz, Marina Santurtún, Naiara Rodríguez Ezpeleta, Irati Epelde, Idoia Olabarrieta, Itziar Tueros, Dorleta García eta María C. Uyarrari bideo hauek egiten laguntzeagatik. Baina baita mentoretza-programa desberdinetan parte hartzen duten, eskoletan hitzaldiak ematen dituzten edo esparru zientifikoan emakumeen parte-hartzea bultzatzeko gonbita jasotzen duen edozein jardueratan parte hartzen duten beste askori ere.

Azken berriak