Itsas ekosistemen etorkizunari buruzko arrisku klimatikoen aurreikuspenak gora egin du

• Nature Climate Change aldizkari ospetsuan argitaratutako artikulu batek erakusten duenez, klima-eredu aurreratuenetan oinarrituta, klima-aldaketak itsas ekosistemetan eragindako berotzearen ondorioak aurreko proiekzioak baino askoz ere handiagoak izango dira.
• Ikerketa garrantzitsu honetan parte hartu duten 36 ikerlariek, horien artean bi espainiar daudelarik, ohartarazi dutenez, joerek erakusten dituzten emaitzak kezkagarriak dira, beraz, premiazkoa da arintze eta egokitze aldera aurrera egitea.

Sukarrieta, 2021eko urriaren 28a. Gizakiak eragindako berotze globala gero eta mehatxu handiagoa da itsas ekosistementzat, eta, modelizazio ekologikoari buruzko nazioarteko azterlan berri baten emaitzen arabera, aurreikusten da haren ondorio negatiboak areagotu egingo direla itsas animaliengan, berezko hilkortasuna areagotuz, organismoen ehunetan kaltzifikazioa murriztuz eta ozeanoko banaketa aldatuz, espezieen arteko elkarrekintzak, ugaritasuna eta bioespezie gutxiago egotea. Ozeanoaren onura sozialak eta itsas kontserbaziorako ahaleginak klima-aldaketaren mehatxupean daude, ez bakarrik gizakien beste presio batzuengatik, hala nola arrantzagatik.

“Klima-aldaketak itsas ekosistemetan dituen ondorioen proiekzioek agerian uzten dute munduko animalien biomasak epe luzera behera egin duela, eta arrantzalekuetan ondorioak modu desberdinean banatzen direla”, diote egileek. Ikertzaileek egiaztatu dute simulazio berriek, aurrekoak baino askoz aurreratuagoak eta zehatzagoak, erakusten dutela berotze handiak eta mantenugaien eta elikagaien eskuragarritasunaren aldaketek animalia-biomasaren murrizketa nabarmenagoa eragingo dutela munduko ozeanoetan, aurretik proiektatutakoa baino.

Itsas ekosistemek klima-aldaketari nola erantzungo dioten ez jakiteak egokitze eta arintze eraginkorragoa planifikatzen lagunduko du, ikerketa garrantzitsu honetan lagundu duten 7 herrialdetako 36 ikerlarien arabera. Horien artean daude bi ikertzaile espainiar, Jose A. Fernandes eta Marta Coll, AZTIko eta CSICeko big datan eta modelizazio ekosistemikoan adituak, hurrenez hurren.

Premiazkoa da egokitzapenerantz eta arintzerantz aurrera egitea

Ikerketaren egile nagusi eta Dalhousie Unibertsitateko Itsas Ekosistemen Aurreikuspeneko Jarislowsky Katedraren titular Derek Tittensorrek honako hau dio: “Gure emaitzek joera kezkagarriak erakusten dituzten arren, eskualde-aldaketak hobeto ulertzearen garrantzia ere nabarmentzen dugu, oraindik ere ziurgabetasun handia baitago, eta, hala ere, egokitzapenean laguntzeko premiazko beharra dago.”

Emaitzak Arrantza Ereduak eta Itsas Ekosistemak Interalderatzeko Proiektuaren (Fish-MIP) parte dira. Ekimen horren bidez, arrantzaren etorkizunari, itsasoko produktuen hornidurari, itsas biodibertsitateari eta itsas ekosistemen funtzionamenduari buruzko galderei erantzun nahi zaie.

Ikertzaileek diotenez, “itsas ekosistemen eredu desberdinak biltzen ditu Fish-MIPek, klima-aldaketak arrantzategietan eta itsas ekosistemetan epe luzera izango dituen ondorioak hobeto ulertu eta aurreikusi ahal izateko, eta arrantza-politikak, klima-aldaketa eta biodibertsitatea oinarritzen lagunduko duen datu-base bat emateko.”

AZTIko Jose A. Fernandes doktoreak ondorioztatu duenez, une kritikoan gaude klima-aldaketa arintzeko eta horretara egokitzeko. Digitalizazioaren eta lan egiteko modu berrien alde egin behar dugu, eraginkorragoak izateko eta ekosistemetan inpaktu gutxiago eragiteko.

Nature Climate Change aldizkarian argitaratutako azterlana aurrerapauso bat da iraunkortasunerako etorkizuneko bideen plangintzan, eta ekarpen garrantzitsua egiten dio Klima Aldaketari buruzko Adituen Gobernu Arteko Taldeak (IPCC AR6) datorren urtean argitaratuko duen seigarren ebaluazio-txostenari. Azterlan hori bereziki garrantzitsua da azaroaren hasieran Glasgown egingo den COP26 goi-bilera klimatikorako (Klima Aldaketari buruzko Nazio Batuen Esparru Konbentzioaren Alderdien 26. Konferentzia). Bilera horretan munduko liderrek klima-aldaketari aurre egiteko konpromisoak eztabaidatuko dituzte.