AZTIk egindako ikerketaren arabera, txitxarroa eta berdela egokitu egin dira ozeanoen berotzera, migrazio-aldaketen eta ugalketa aurreratzearen bidez

• Zentro teknologikoko ikerketa-taldeak bi espezie horien migrazio- eta biologia-aldaketak aztertu ditu 1992tik, eta ondorioztatu du, itsasoa berotzen den gradu bakoitzeko, berdelak 370 km iparralderantz eramaten duela errutea, eta txitxarroak, berriz, 12 egun inguru aurreratzen duela ugalketa.
• Emaitzak baliagarriak izan daitezke arrantza-kudeaketako estrategiak egokitzeko eta klima-aldaketaren testuinguruan habitaten etorkizuneko proiekzioak hobetzeko.
• Ikerlanak Europako finantziazioa izan du, eta LIFE IP Urban Klima 2050 (IHOBEk koordinatua) eta FutureMARES proiektuen esparruan garatu da.

Poloetara egin diren migrazio-aldaketak eta urtaro-erritmoen aldaketak arrainen ozeanoen tenperaturaren igoerara egokitzeko ohiko estrategiak dira. Orokorrean, prozesu independente gisa aztertu izan dira, baina AZTIk egindako ikerketa berri batek bi faktore horiek konbinatzea proposatzen du, sakon aztertzeko nola eragiten ari den uraren berotzeak arrantza-baliabide nagusietan.

Zehazki, zentro teknologikoko adituek txitxarroak eta berdelak arrautzak erruten dituzten bitartean dituzten egokitzapen-estrategiak ikertu dituzte; izan ere, momentu hori kritikoa da beren bizi-zikloan. Horretarako, 1992tik ipar-ekialdeko Atlantikoko uretan espezie horien arrautzen kanpaina ozeanografikoetan bildutako datuak aztertu dituzte. Ikerketa hau Ecological Indicators aldizkarian argitaratu da. “Ikusi dugunaren arabera, itsasoaren tenperaturaren igoeraren aurreko neurri gisa, hau berotzen den gradu bakoitzeko, berdelak bere banaketa desplazatzen du 370 km iparralderantz desobearen unean. Txitxarroak, bestalde, 12 egun inguru aurreratzen du ugaltzeko garaia”, azaldu du Guillem Chust AZTIko Klima Aldaketaren arloko koordinatzaileak.

Ikertzaileak azaldu duenez, laginen analisiak dio arrainen aklimatazio biologikoak itsasoaren berotzera latitudeko momentua eta posizioa konbinatu edo bazter ditzakeela, espeziearen ezaugarri biologikoen arabera. Gainera, migrazio-aldaketak arinak direnez, gaur egun ez dirudi aldaketa horiek berdelarekin eta txitxarroarekin lotutako arrantza-jarduera aldatzen dutenik Bizkaiko golkoko flotentzat; hala ere, stocken adierazle horien aldizkako jarraipena egin behar da, klima-aldaketaren aurreikuspenek ozeanoa orain arte ikusitakoa baino gehiago berotzea adierazten baitute.

“Ezagutza berri horiek baliagarriak dira arrantza-kudeaketako estrategiak egokitzeko eta habitaten etorkizuneko proiekzioak hobetzeko, klima-aldaketak itsas ekosisteman izan dezakeen eragina aztertzea ezinbestekoa den testuinguru batean”, azpimarratu du Leire Ibaibarriagak, azterlanaren egileetako batek.

“Klima-aldaketak gure ozeanoetan duen eragina ezagutzea funtsezkoa da itsas baliabideen kontserbazioa hobetzeko eta arrantza eta itsas espazioaren antolamendua modu jasangarrian kudeatzeko”, ondorioztatu du AZTIko adituak.

Aztelana AZTIk bultzatu du, FutureMARES (Europar Batasunaren H2020 programak finantzatuta) eta LIFE IP Urban Klima 2050 (Ihobek koordinatutako Euskadiko klima-ekintzako ekimen handiena) proiektuen esparruan.