AZTIren teknologia batek Estatu Batuetako itsasoen kalitatea ebaluatuko du

• Zentro teknologikoak garatutako AMBI tresna AEBetako Ingurumena Babesteko Agentziak hartu du itsas ingurunea ebaluatzeko sistema ofizial gisa
• Softwareak aukera ematen du giza jarduerek eragindako ingurumen-inpaktuak itsas komunitateetan duen eragina eta uren kalitatea ebaluatzeko.
• Europako herrialde gehienek modu ofizialean erabiltzen dute metodologia hori, eta beste batzuk metodologia horren erabilera aztertzen ari dira.

Pasaia, 2022ko abuztuaren 9a– Kostaldeko eremuen urbanizazioak eta industrializazioak munduko hainbat herrialdetako itsasoetan eragindako presioak hainbat programa eta estrategia bultzatu ditu azken urteotan, kutsadura eta uren gaineko hondakinen isurketa minimizatzeko. Hala ere, nekazaritzako, hirietako eta industriako isurketak mehatxu handia dira oraindik itsas ekosistementzat, eta, beraz, ezinbestekoa da administrazio publikoentzat komunitate horien egoera ekologikoa eta ingurumen-egoera ezagutzea.

Testuinguru horretan, AZTI euskal zentro teknologikoak AMBI (AZTI ‘s Marine Biotic Index) softwarea garatu zuen giza jarduerek itsasoetan eragindako ingurumen-inpaktua ebaluatzeko. Mundu osoan erreferentzia den teknologia da, eta Ameriketako Estatu Batuetako Ingurumena Babesteko Agentziak (EPA) hartu du itsas ingurunea neurtzeko sistema ofizial gisa.

Angel Borjak, AZTIko ikertzaile eta tresnaren koordinatzaileak, azpimarratu duenez, “EPAk AMBI tresna erabiltzeak bultzada bat da ematen dio honi, eta aukera paregabea da datu gehiago sortzeko eta sistema horretako espezieen katalogoa handitzeko”.

EPA arduratzen da Estatu Batuetan uren garbitasuna ziurtatzeaz eta Gobernu Federalari Ozeano Atlantikoko, Mexikoko Golkoko eta Ozeano Bareko ingurumen-osasunari buruzko informazioa emateaz.

Integrazio horri esker, AZTIk nabarmen handituko du AMBIren bidez ebaluatutako kostaldeko eta estuarioko eremuen azalera. Eremu horiek munduko kontinente guztiak hartzen dituzte, baita Zeelanda Berria, Txina, Mexiko, Kanada, Txile, Maroko, Aljeria, Iran, Arabia, India edo Europa osoa ere.

Bi adierazle

AZTIko ikertzaileek garatu zuten AMBI tresna, Europako kostaldeen eta estuarioen kalitate ekologikoa ezartzeko, Uraren Esparru Zuzentaraua eta Itsas Estrategiari buruzko Esparru Zuzentaraua oinarri hartuta. Zuzentarau horrek itsas sistemen egoera ebaluatzeko adierazle biologikoek duten garrantzia nabarmentzen du.

Software horretarako, AZTIk bi adierazle garatu zituen: AMBI eta multibariante-AMBI (M-AMBI). Horiei esker, gizakiak uraren kalitatean eragindako aldaketei (isuriak, dragatzeak, obra publikoak edo akuikultura) funts biguneko komunitateek ematen dieten erantzuna azter daiteke, epe luzerako ingurumen-baldintzak integratuz.

Sistemak, gainera, makro ornogabe bentonikoen komunitateetan izango dituen inpaktuak kalkulatzen ditu, eta jarduera berri batek eragin ditzakeen inpaktuak aurreikusteko gai da, inpaktu horiek minimizatzeko neurri egokiak proposatuz.